Gecekondu ve İmar Sıkıntıları

İzmir'de Gecekondu ve İmar Sıkıntıları: Gerçekler ve Çözümler

Sorunun Temel Başlıkları:

1. Plansız Gelişmiş Mahalleler

• 1950’lerden itibaren göçle oluşan yerleşimlerin büyük kısmı hâlâ 1/1000 uygulama planı dışında

• Alt yapı eksikliği, afet riski, tapu belirsizlikleri

2. Mülkiyet Sorunları

• Hazine, vakıf, belediye veya üçüncü şahıslara ait arazilerde yapılanmalar

• 2B alanlar, hisseli parseller ve tapusuz yapıların çözüm beklemesi

3. İmar Affı Bağımlılığı

• Sürekli af beklentisiyle çarpık yapılaşmanın meşrulaşması

• Planlı alanlara haksızlık, plan dışı alanlara teşvik

4. Yerinden Etme ve Sosyal Dışlanma Riski

• Kentsel dönüşüm adı altında mevcut mahalle kültürünün bozulması

• Kiracıların ve düşük gelirli hak sahiplerinin sistem dışına itilmesi

Çözüm Vizyonu: İzmir için Adil ve İnsan Odaklı Dönüşüm Modeli

1. Mahalle Bazlı İmar Planlama

• Mevcut fiili yerleşimler dikkate alınarak, bütüncül 1/5000 ve 1/1000 plan revizyonları

• “Mahalle Kimlik Haritaları” ile her bölgenin özgün yapısına uygun planlar

2. Kademeli Tapu ve İmar Hak Tanıma

• Yapı envanteri + sosyal inceleme sonrası “imar ön izni” ve aşamalı tapu tahsisi

• Kiracı haklarının yasal güvenceye alınması

3. Yerinde Dönüşüm ve Katılımcı Süreç

• “Hak sahipliği + proje ortaklığı” modeliyle müteahhit değil, halk merkezli dönüşüm

• Yeni yapılarda en fazla 5 kat, sosyal donatı önceliği, yerel istihdam şartı

4. Sosyal ve Ekolojik İyileştirme

• Her gecekondu mahallesine entegre:
  ▪ Mahalle parkı
  ▪ Açık spor alanı
  ▪ Mahalle evi (kadın, çocuk, genç destek)
  ▪ Atık – yağmur suyu sistemi

Pilot Uygulama: İzmir Gecekondu Dönüşüm Alanları Haritası

Sloganlar:

“Gecekondular yıkılmadan önce insanlar anlaşılmalı.”
“Af değil, adalet.”
“Plan dışı değil; insan dışı kalmasın.”
“Her mahallede onurlu bir yaşam, her sokakta bir umut.”